Meestal speel ik een game totdat ik de aftiteling zie of er geen zin meer in heb. Ik heb dan misschien niet alles gezien wat het spel te bieden heeft, maar ach, wat geeft het. Toch krijg ik soms ineens de geest en wil ik alle achievements of trophies behalen. Voor anderen beheerst die digitale prijzenkast hun hele gametijd. Zij kunnen het niet aan om een stukje van een game onberoerd te laten.
Meer gesproken verhalen horen? Abonneer je op onze podcast Laadscherm Voorgelezen
Het zijn digitale snuisterijen, een manier om te laten zien welke games je hebt gespeeld en wat je daarin hebt gedaan. Trophies op de PlayStation en achievements op de Xbox verdien je door specifieke uitdagingen te voltooien in een spel. Sommige opdrachten haal je altijd wel, bijvoorbeeld door het spelen van bepaalde delen van het verhaal. Voor andere trofeeën moet je wat meer je best doen: doe een bepaald trucje, haal een hoge score of dood een vastgesteld aantal vijanden met een specifiek wapen. En dan zijn er nog uitdagingen die tientallen uren van je tijd vragen, zoals het behalen van het maximum level in online games of het verkennen van de hele wereld.
Sommige mensen stellen hun hele leven in het teken van deze memento’s. Sites als TrueAchievements of PSN Profiles houden bij hoeveel trophies en achievements je verdient, en plakken daar een klassement aan vast. Het zijn lijsten waar alles draait om het aantal behaalde trofeeën en het percentage games dat je voor de volle 100 procent hebt uitgespeeld
Ik ben zelf vaste bezoeker van PSN Profiles, en hoewel ik absoluut niet naar de hoogste posities meeding, vind ik het fascinerend om te zien hoeveel sommige mensen gamen en hoe obsessief ze elke trofee willen halen. Daarom besloot ik een aantal spelers uit de top 100 een berichtje te sturen.
Extra content
Wat opvalt is dat iedereen zo zijn eigen redenen heeft om te jagen op trophies. “Het geeft je een goede reden om dieper in je games te duiken”, zegt Bizzy_Montana (1382 gespeelde games, 88% voltooid). “Het geeft veel meer voldoening om voorwerpen te verzamelen of een game op Hard te spelen. Het is een digitaal schouderklopje.” Thropy_Croissant (1099 games, 90% voltooid) sluit zich daarbij aan: “Ik kan hierdoor langer doen met mijn games; het dwingt me om meer te doen dan alleen het spel uitspelen voordat ik naar de volgende game ga.” Ginko765 (1736 games, 84% voltooid) vult aan: Voor mij geeft het een extra waarde aan de game. Het moedigt me aan om bepaalde aspecten te verkennen waar ik normaal geen aandacht voor heb”
Anderen houden net als ik meer van het verzamelen en de statistieken. “Sommige mensen verzamelen postzegels of munten. Ik verzamel trophies, omdat ik van games houd”, zegt ferryjan (1659 games, 99% voltooid). “De trophies zijn mijlpalen en bewijs van het harde werk dat ik heb gedaan. Hoe meer trophies ik heb, hoe meer voldoening ik voel.” Ook Smashero (1320 games, 98% voltooid) houdt vooral van de percentages. “Het is een bewijs dat ik een game heb uitgespeeld. Ik hou erg van alle statistieken rond trophies en wil mijn voltooiingspercentage zo hoog mogelijk houden.”
Nutteloos
Het is inderdaad plezierig om bij te houden, maar je kunt weinig met deze prijsjes. Ze zijn niks waard (in Europa althans, in de VS wel) en je ontgrendelt er geen nieuwe content mee. Toch zijn ze leuk om te verdienen, een kleine beloning voor je geklaarde klus. En ik heb zo ook gelijk een soort dagboek van mijn game-ervaringen. Ik kan precies zien wat ik een jaar geleden speelde, alleen door naar mijn trophies te kijken. Als je op een PlayStation-spelcomputer alle opdrachten van een bepaalde game voltooit, krijg je bovendien een platinum trofee. Een prachtig pronkstuk waarmee je kunt laten zien dat je de game helemaal in de vingers hebt.
Het komt niet vaak voor dat ik mezelf toeleg op het halen van alle trophies, simpelweg omdat het meestal enorm veel tijd kost. Als ik compleet verliefd ben op een game, wil ik nog wel eens een poging doen. God of War, The Witness, Final Fantasy XV: allemaal spellen waar ik me zo in verloor dat ik alles wilde halen. Maar meestal geef ik het halverwege op. Hoe erg ik ook van Shadow of the Colossus houd, ik heb geen behoefte om het spel vier keer achter elkaar uit te spelen, alleen voor een trofee.
Obsessief
Want al die trofeeën halen kost een hoop tijd. Voor sommige spelers die ik spreek is de lijn tussen hobby en obsessie erg dun. “In 2017 haalde ik bijna elke dag een platinum trofee. Dat was een obsessie”, zegt skroq. “Nu speel ik weer 2 tot 3 uur per dag, dus noem ik het wel een hobby.” “De meeste mensen zouden het wel een obsessie noemen”, zegt Thropy_Croissant, “maar voor mij is het een hobby die ik HEEL leuk vind.”
Bij sommigen gaat het zo ver dat ze games spelen die ze eigenlijk niet leuk vinden, alleen om de trophies te halen. Diddi89 (1333 games, 93% voltooid) speelt bijvoorbeeld visual novels. “Ze zijn niet erg leuk om te spelen, maar ik hou van snelle trophies.” “Ik heb veel games gespeeld waarvan ik niet genoot en die ik eigenlijk niet wilde spelen, alleen voor nóg een volledige set trophies”, zegt Smashero. “Het is wel een obsessie als je geen lol beleeft aan het spel dat je speelt, maar doorgaat omdat een voltooide game je een zieke voldoening geeft. Ik begon ermee toen ik zag dat ik heel hoog zou kunnen komen in de Poolse ranglijst.”
Dat is iets waar bijna iedereen die ik spreek graag over opschept: een hoog plekje in het klassement. “Ik mik op een plek in de top 50 en de hoogste plek van mijn land in 2019”, zegt Thropy_Croissant, die zelfs hele strategieën uitdenkt om meerdere trophies tegelijk te halen. “Met een beetje nadenken kun je games makkelijker en sneller uitspelen dan mensen denken. Ik heb 3 PS3’s, 2 PS4’s en 3 Vita’s. Soms kan ik 4 of 5 games tegelijk spelen, vooral de visual novels.” In die games hoef je in principe alleen tekst te lezen, dus als je ze alleen voor de trofeeën speelt, kun je ze gewoon laten lopen zonder dat je er veel aandacht aan hoeft te schenken. “Ik hou ervan om mijn skills te vergelijken met vrienden”, vult Bizzy_Montana aan. “We proberen elkaar steeds te verbeteren en daardoor word je veel beter in gamen, omdat je telkens je vrienden wilt verslaan.”
Sociaal
Dat sociale aspect wordt vaker genoemd. MrUnknown625 (1824 games, 99,97% (!) voltooid) vertelt over de vele vrienden die hij heeft gemaakt tijdens het verzamelen van trophies. “Ik had nooit gedacht dat ik een 100% voltooiingspercentage kon krijgen, maar een paar fantastische mensen hielpen me door games waarin ik trophies miste samen te spelen. Dat is een van mijn favoriete dingen van trophies, de mensen die ik zo heb ontmoet. Ik was ooit erg geobsedeerd, maar nu doe ik het voor de communities en mensen eromheen. Ik vind het bijna leuker om anderen te feliciteren met hun trophies dan ze zelf te halen.”
En dan zijn er nog spelers die hun toevlucht nemen in games, omdat het in hun verdere leven tegenzit. PViddy (1434 games, 88% voltooid) vertelt dat hij invalide raakte en zich toen op trophies stortte. “Ik ben invalide en kan niet veel meer doen dan games spelen. In 2006 raakte ik gewond en in augustus 2011 kon ik niet meer werken. Toen begon ik trophies erg leuk te vinden. Zeven jaar later lijkt dat niet af te nemen. Je kunt rustig zeggen dat ik er geobsedeerd door ben. Ik heb bijna 1500 fysieke games en ruim 3000 digitale. Ik ben een groot gamer en verzamelaar.”
Digitaal dagboek
Bij mij draait het toch vooral om het prettige gevoel dat een nieuwe trophy verdienen losmaakt. Dat is ook precies de reden waarom ik de platinum trofee van LEGO The Lord of the Rings heb: niet omdat de game nou zo leuk was, maar omdat de trophies haalbaar leken en ik me goed voel nu ik ze allemaal heb verzameld. Daar is niks mis mee, toch?