Games worden minder toegankelijk voor alle leeftijden, zijn qua releases op een historisch laag niveau, en hét genre bestaat niet meer. Dit zijn geen conclusies van een goed ingevoerde analist of iemand die op dagelijkse basis werkzaam is in de game-industrie, maar van een journalist die een database van 47.263 games verzamelde en analyseerde.
Meer gesproken verhalen horen? Abonneer je op onze podcast Laadscherm Voorgelezen
Sommige ideeën zijn zo eenvoudig en briljant dat je achteraf denkt: ‘Shit, waarom ben ík daar niet op gekomen?’ Zo’n vijf jaar geleden had ik zo’n moment. Een Reddit-post met grafieken over gamegenres ging rond en bracht flink wat nieuwe inzichten in de relatief jonge game-industrie. Ik sloeg dit idee op in mijn achterhoofd. Komt vast nog wel een keer van pas.
En begin december besloot ik – een buitenstaander in de gamejournalistiek – zo veel mogelijk informatie over games te verzamelen. Wat kan ik als outsider vertellen over de game-industrie, omdat een insider over zulke trends heen kijkt?
TheGamesDB is met bijna 50.000 games een van de meest uitgebreide databases binnen de gamejournalistiek. Je kunt de website vergelijken met IMDB: een vaste groep gebruikers voegt dagelijks talloze nieuwe titels toe en werkt bestaande titels bij met nieuwe informatie. The GamesDB stelt die database op zijn beurt weer beschikbaar voor externen. Met hun API kun je – toegegeven, met wat technische kennis – die volledige database oproepen en downloaden.
Dus ik besloot voor Laadscherm precies dat te doen: de volledige database downloaden. Elke game kan verschillende kenmerken bevatten, zoals een titel, releasedatum, platform, beschrijving, genre, aantal spelers, etc. En uit die gigantische verzameling gegevens heb ik vervolgens deze 6 trends kunnen ontdekken.
Consolegames hebben het zwaar: we zitten nu in het diepste dal sinds 1998
De game-industrie heeft het lastig. Dat zien we helaas terug in het aantal gamereleases in onze database. Na een klein piekje in 1983, en twee gigantische oplevingen in 1994 en 2009 zitten we nu in het diepste dal sinds 1998.
Hierbij heb ik enkel gekeken naar de gamereleases op consoles. Op platforms zoals Steam worden jaarlijks zo’n 6.000 games uitgebracht, en dan heb ik het nog niet eens over iOS en Android.
Vooral het tempo waarin het aantal jaarlijkse releases op consoles daalt moet zorgen baren. Het is logisch dat je na een grote piek een paar jaar daling hebt. Maar na het hoogtepunt in 2009 worden nagenoeg jaar-op-jaar minder games uitgebracht. Alleen 2016 was een uitzondering met een zeer lichte groei.
Als deze trend nog verder doorzet, dan wordt het aanbod in games extreem schraal. Met slechts drie grote platforms op consoles en de sterke opkomst van pc en mobiel zitten we met console-releases weer op het niveau van begin jaren ‘80.
Kanttekening bij deze ontwikkeling is uiteraard dat TheGamesDB geen uitputtend overzicht biedt van alle games. En kwantiteit betekent niet per definitie dat de kwaliteit van de games ook op een gewenst niveau zit.
Games worden steeds strenger beoordeeld, en daardoor minder toegankelijk
Sinds 1994 krijgen games in Noord-Amerika een zogeheten ESRB-rating. Dat oordeel zegt iets over de geschiktheid van die game per leeftijd. Games met veel grafisch geweld en volwassen thema’s krijgen een hoge ESRB-rating en mogen daarom niet aan jonge kinderen worden verkocht. In Europa werken wij met een vergelijkbaar systeem, genaamd PEGI.
De games in onze database onthullen een opmerkelijke trend richting strengere beoordelingen. Het percentage games met de beoordeling Everyone daalt gestaag en de twee hoogste categorieën Teen en Mature vullen die ruimte op.
Het is lastig om enkel vanuit de database de oorzaak hiervan te bepalen. Zijn games daadwerkelijk gewelddadiger geworden of is de ESRB-commissie strenger gaan beoordelen? Feit blijft dat games in de winkel een hogere rating hebben en daardoor voor een kleiner publiek beschikbaar zijn. Als deze trend blijft doorzetten, worden games steeds minder toegankelijk voor jongeren.
Alles of niets: singleplayer, of minimaal met zijn vieren
De afgefakkelde Star Wars-game van Electronic Arts maakte veel interessante reacties los binnen de gamepers. Polygon stelt dat developers van singleplayergames zich zorgen moeten maken over hun plannen. Andere websites zeggen domweg dat singleplayer dood is. Zakenblad Forbes specificeert dat naar games met grote budgetten. En die laatste analyse lijkt de meest accurate omschrijving tot op heden.
Als je naar de data kijkt, beleven singleplayergames de afgelopen twee jaren juist hun hoogtepunt. En tegelijkertijd zie je een andere ontwikkeling: games met meer dan 4 spelers zijn eveneens in opkomst. Het aandeel games waarin je met zijn tweeën speelt komt hierdoor in de verdrukking.
Dat maakt alle conclusies rondom de keuzes en motieven van EA interessanter. De game-industrie wordt alles of niets. Speel in je eentje, of met minimaal vier personen. Maar het lijkt er zeker niet op dat singleplayergames gaan verdwijnen.
Coöp-gaming is er altijd al geweest, en het wordt alleen nog meer
Voordat ik aan dit onderzoek begon, dacht ik bij coöp-gaming aan Gears of War en FIFA: moderne consoles die je via internet gezamenlijk laten gamen. Maar nadat ik deze grafiek zag, werd duidelijk dat ik met oogkleppen op naar die term keek.
Coöp is altijd een mogelijkheid geweest binnen games. Online gaming heeft het enkel in een stroomversnelling gebracht. Na een korte opleving van games met coöp-mogelijkheden in 2014 zie je dat de trend zich verder blijft doorzetten.
Geen idee welke oudere titels gebruik maken van coöp? Denk aan de klassieker Double Dragon waarin je met twee spelers moet samenwerken om tot de eindbaas te komen. In verschillende Mario-games kun je met twee personen spelen. En in arcadehallen staan veel shooters waarin je mét, in plaats van tegen elkaar speelt.
Hét genre bestaat niet meer in games
De games in deze database krijgen minimaal één en maximaal drie genres toebedeeld. Ik heb een schifting gemaakt tussen de games met slechts één genre, en alle andere games die door minstens twee genres beschreven worden. En dan blijkt dat steeds meer games multigenre worden.
Volgens mij is dat een positieve ontwikkeling. Games worden hierdoor divers en verrassend. De oude indeling in hokjes past daardoor niet meer op het huidige aanbod. Maar dat betekent ook dat games minder goed te omschrijven zijn. Want hoe noem je een game die naast Actie ook elementen uit RPG en Horror leent?
Wellicht is het een goed idee om het idee van genres te heroverwegen. Zijn er betere termen om games te omschrijven? Moeten we een scheiding maken tussen verhaal- en mechaniekgedreven games? En zijn daar nog meer grenzen in?
Maar alsnog zijn Action, Adventure en RPG de grootste genres
We komen uiteindelijk aan bij het oorspronkelijke startpunt van mijn mini-onderzoek: genres in games. Ik heb voor het overzicht de tien grootste genres gekozen, en een categorie Overig. In Overig zitten de relatief kleine genres zoals Life Simulation, Music, Horror, Flight Simulation, Construction and Management Simulation, Sandbox, Stealth, MMO en Vehicle Simulation.
Vandaag de dag zijn Actie, Avontuur en RPG de grootste genres. Sta hier eens bij stil: wat zeggen die termen precies? Het zijn hele generieke namen die op meerdere aspecten betrekking kunnen hebben. Daarmee haal ik nog eens de conclusie van het multigenreverhaal aan: de manier waarop wij games beschrijven, is nodig aan verandering toe.
Een andere ontwikkeling die goed zichtbaar is, is de opkomst van RPG’s. Vanuit het niets zie je dit genre eind jaren ‘80 groeien. En tegenwoordig kom je in elke grote productie wel RPG-elementen tegen.
Een andere opvallende trend is de dominantie van Fighting in de jaren ‘90, die daarna nooit helemaal is weggezakt, maar wel is verworden tot een van de kleinere genres. Voor Sport geldt dat eigenlijk nog iets extremer. Ook Shooters, in de jaren ‘80 gigantisch groot, behoren tegenwoordig tot een van de kleinere genres.
En wat je verder nog wil weten
- In totaal zitten er 47.263 games in deze database, waarvan de vroegste uit 1972 komt
- Deze games zijn verdeeld over maar liefst 97 verschillende platforms
- Naar de kale cijfers gekeken zouden de meeste games in januari worden gereleased. Dat zit zo: als er geen releasedatum, maar enkel een releasejaar bekend is, dan wordt vaak standaard 01-01-JJJJ ingevuld
- Gecorrigeerd voor deze vertekening is november dé gamemaand. Vlak voor de feestdagen leggen de meeste uitgevers hun koopwaar in de schappen
- De meest dominante platforms zijn PC (7.330 games) en arcade (2.719), met de PlayStation 2 (2.423) als eerste console
- De langste gametitel in deze dataset is de PC-game Leather Goddesses of Phobos 2: Gas Pump Girls Meet the Pulsating Inconvenience from Planet X! van maar liefst 98 tekens lang
- Gametitels zijn gemiddeld 20 tekens lang. En dat fluctueert door de jaren heen iets, maar niet enorm
- De meest voorkomende woorden in gametitels (afgezonderd van woorden zoals ‘the’, ‘and’ en getallen) zijn ‘super’, ‘world’, ‘edition’ en ‘star’
- De meest voorkomende combinaties van twee woorden in gametitels zijn ‘of the’, ‘and the’ en ‘legend of’
Bovenstaande zes trends vallen mij op als ik naar deze database kijk. Maar ik ben ook erg benieuwd hoe jij hier naar kijkt. Denk je dat ik iets heb gemist? Of heb je een goede verklaring voor de trends die ik hier uit pik? Laat het me weten.